Dit is zeker: Oxidatieve stress bij ME/CVS.
Oxidatieve stress is aangewezen als factor bij veel chronische ziekten en iets meer specifiek bij ME/CVS. In ons lichaam zijn continu complexe chemische processen aan de gang. Tijdens deze chemische reacties komen stoffen vrij die schadelijk zijn voor de lichaamscellen. Deze schadelijke stoffen worden ‘vrije radicalen’ genoemd. Oxidatieve stress is een te veel aan vrije radicalen.
Oxidatie betekent dat voedingsstoffen worden verbrand door binding aan te gaan met zuurstof. Deze zuurstofverbindingen zijn het natuurlijke proces van de stofwisseling tijdens de verschillende stappen van de elektronentransportketen in de mitochondriën en de lever-cytochroom P50 oxidase. Oxidatieve stress is een stofwisselingstoestand, waarbij méér dan de normale fysiologische hoeveelheid reactieve zuurstofverbindingen (ROS - reactive oxygen species, zoals waterstofperoxide (H2O2), superoxide anionen (O2-) en hydroxylradicalen (.HO)) in de cel gevormd worden en aanwezig zijn.
Oxidatieve stress kan ontstaan door o.a. overmatig alcoholgebruik, roken, medicijngebruik, lichamelijke of psychische stress (zeker bij ME/CVS !), te lange blootstelling aan de zon, luchtvervuiling, intensief sporten, overgewicht, te weinig bewegen, ongezonde leefstijl en voeding.
De cellen in het lichaam moeten als gevolg van oxidatieve stress meer energie gaan gebruiken om hun celmembraan in goede staat te houden. Ook de proteïnen (eiwitten) van de celkern worden beschadigd. Vaak wordt het DNA van de mitochondriën aangetast. Schade aan membraan en cel inhoud kan leiden tot celdood (apoptose) en cel necrose.
In normale situaties kunnen de cellen in het lichaam zichzelf beschermen tegen oxidatieve stress. Ze beschikken over een eigen reparatiemechanisme om het beschadigde DNA te herstellen. Het lichaam gebruikt hiervoor zijn eigen verdedigingsstoffen. Dit zijn o.a. Glutathion, vitaminen, mineralen, spoorelementen en redox-proteïnen. Deze verdedigingsstoffen worden antioxidanten genoemd en sommige kunnen worden opgenomen via de voeding. De bekendste antioxidanten uit de voeding zijn: blauwe bessen, frambozen, aardbeien, broccoli, citrusvruchten, knoflook, tomaten en groene thee. Vitamine C en vitamine E dragen in grote mate bij aan bescherming tegen vrije radicalen.
Bij ME/CVS is er een tekort aan het co-enzyme Q10 gevonden. Dit Q10 beschermt de membranen van een cel tegen beschadigingen door oxidatieve stress. Bij een tekort aan co-enzym Q10 zijn die membranen veel gevoeliger voor beschadigingen. Een ander anti-oxidant wat erg laag is bij patienten met ME/CVS is zink. Zink is belangrijk omdat het de werking van het immuunsysteem versterkt en de hersenen beschermt tegen toxische stoffen.
Oxidatieve stress is niet altijd even goed merkbaar. Je kunt je nog zo gezond voelen terwijl je weerstand toch verminderd is. Pas als het afweersysteem echt in actie moet komen, merk je dat je minder weerstand tegen een banale verkoudheid hebt of je wordt plots ziek en erg moe. Oxidatieve stress geeft uiteindelijk ook weefselschade. Vooral het vrije radicaal NO (stikstofoxide) is hiervoor verantwoordelijk.
Een onvoldoende functionerend immuunsysteem samen met een lekkende darm, met daarbovenop te veel stikstofoxide en een verstoorde bloed-hersenbarrière geeft aan ieder weinig kans om elke overload aan ‘vrije radicalen’ te verwerken.
Ook andere aandoeningen buiten ME/CVS hebben een link met oxidatieve stress: diabetes, hart– en vaataandoeningen, gewrichtsklachten, oogaandoeningen en zelfs kanker.
Uit studies is gebleken dat bij ME/CVS patiënten een verminderde spierkracht ook kan worden toegeschreven aan oxidatieve stress. De oxidatieve stress die ontstaat in het lichaam, is ook verantwoordelijk voor klachten zoals het malaisegevoel, brainfog en concentratiestoornissen.
Langdurige stress en ziekten geven aanleiding tot oxidatieve stress en daling van de antioxidanten wat veel klachten bij mensen met Chronische Vermoeidheid.
